Tương Lai Tài Chính Việt Nam: ETF Token Hóa và Blockchain
1. Dragon Capital Đề Xuất Thử Nghiệm Token Hóa ETF, Cho Phép Giao Dịch Bằng Bitcoin
Ngày 17/7, Dragon Capital đã công bố kế hoạch thử nghiệm token hóa quỹ giao dịch hoán đổi danh mục (ETF). Đề xuất này được công ty quản lý quỹ nghiên cứu và được Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) tư vấn về chuyên môn và xác thực thông tin.
- Bối cảnh thị trường: Số lượng tài khoản tài sản số tại Việt Nam được dự báo sẽ vượt qua tài khoản chứng khoán, phản ánh sự dịch chuyển mạnh mẽ của nhà đầu tư sang các sản phẩm kỹ thuật số. Việt Nam cũng liên tục nằm trong top đầu thế giới về mức độ chấp nhận tài sản số, với tổng giao dịch blockchain đạt hơn 100 tỷ USD trong một năm gần đây.
- Mục tiêu dự án: Tạo ra sản phẩm tài chính kết hợp giữa tài sản thực (RWA) và công nghệ số, do các công ty tài chính cung cấp dưới sự quản lý của cơ quan chức năng. Điều này nhằm thu hút nhà đầu tư cá nhân vào thị trường vốn chính thống, vừa đổi mới vừa an toàn.
Nhà đầu tư đang theo dõi diễn biến của một ETF truyền thống được niêm yết trên sàn HoSE. Ảnh: Tất Đạt
2. Quy Trình Hoạt Động Của ETF Tokenized
Token hóa tài sản (asset tokenization) là quá trình chuyển đổi quyền sở hữu hoặc giá trị của một tài sản vật lý hoặc kỹ thuật số thành các token. Các token này sẽ đại diện cho phần hoặc toàn bộ giá trị tài sản và có thể được giao dịch trên nền tảng blockchain. Việc token hóa giúp tăng tính thanh khoản, giảm chi phí giao dịch và mở ra cơ hội đầu tư cho nhiều người hơn.
Theo đề xuất của Dragon Capital, quá trình token hóa ETF bắt đầu với sự hợp tác giữa công ty quản lý tài sản và nhà cung cấp chỉ số, có thể là Sở giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE). Qua đó, sẽ có hai loại ETF được hình thành: ETF truyền thống và ETF tokenized.
Để bắt đầu token hóa, một lượng cổ phiếu dự trữ tương ứng sẽ được lưu giữ trong ngân hàng lưu ký và được thế chấp với tỷ lệ 1:1 với token. Công ty quản lý tài sản sẽ phối hợp với các nhà cung cấp công nghệ và nền tảng token hóa để phát triển hợp đồng thông minh, chọn nền tảng phát hành… Dragon Capital đề xuất sử dụng blockchain ERC-1400 vì tính linh hoạt của cơ chế phục hồi và khả năng xác minh danh tính (KYC) cũng như tuân thủ luật chống rửa tiền (AML).
Sau khi tạo ra token ETF, quá trình phân phối sẽ cần sự hợp tác với các tổ chức tạo lập thị trường tài sản số sơ cấp hoặc các đối tác được ủy quyền. Ban đầu, trọng tâm sẽ là các sàn giao dịch tập trung (CEX) tại Việt Nam và các ví không lưu ký (non-custodial wallets), đảm bảo tuân thủ các yêu cầu KYC phổ biến trên các nền tảng này, nơi mà hơn 70% dòng vốn tài sản số tại Việt Nam được giao dịch. Cách tiếp cận này giúp đảm bảo sự giám sát của chính phủ và tuân thủ các quy định.
Sau đó, các sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam và các ví không lưu ký sẽ thực hiện phân phối token cho nhà đầu tư thông qua giao dịch thứ cấp. Các phương thức thanh toán có thể bao gồm ngân hàng, ví điện tử, thẻ thanh toán, các dịch vụ thanh toán quốc tế hoặc ví di động tiền số. Sau khi mua token, nhà đầu tư có thể tự do lựa chọn phương thức lưu ký và thanh toán theo sở thích của mình, giúp quản lý tài sản trong khuôn khổ ETF tokenized.
Sơ lược vòng đời của ETF được token hóa. Đồ họa: Tất Đạt
3. Giao Dịch Và Trao Đổi Token ETF Với Tài Sản Số Khác, Ví Dụ Như Bitcoin
Dragon Capital nhận định rằng việc cho phép chuyển đổi các tài sản số khác thành token ETF sẽ giúp thu hút dòng vốn đáng kể vào thị trường tài chính Việt Nam. Hiện tại, khi người dùng mua tài sản số bằng đồng Việt Nam (VND), thực chất là đang mua các tài sản từ nước ngoài. Nếu cho phép các nhà đầu tư đổi tài sản số quốc tế lấy token ETF, dòng vốn sẽ được quay trở lại thị trường trong nước. "Cơ chế này không chỉ giúp giữ lại vốn trong Việt Nam mà còn củng cố hệ sinh thái tài chính nội địa", công ty này cho biết.
Thông qua việc token hóa, Dragon Capital kỳ vọng sẽ tăng cường sự tham gia của nhà đầu tư cá nhân vào thị trường tài chính, bảo vệ quyền lợi của họ và củng cố hệ thống tài chính với các quy định pháp lý chặt chẽ. Cơ quan quản lý có thể duy trì tính toàn vẹn của việc phát hành token, giám sát giao dịch trên thị trường thứ cấp, điều tiết các nhà cung cấp dịch vụ và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư cá nhân.
Hơn nữa, việc giám sát theo quy định sẽ giúp áp dụng thuế hợp lý đối với tài sản số và quản lý dòng vốn, qua đó thúc đẩy sự ổn định của thị trường tài chính và mở rộng sự tham gia của các tầng lớp dân cư. "Đạt được điều này là yếu tố quan trọng để phát triển một thị trường vốn trưởng thành, giúp Việt Nam trở thành một trung tâm tài chính quốc tế", Dragon Capital nhận định.