Rửa Tiền Crypto Việt Nam: Thách Thức & Pháp Lý

Việt Nam Cảnh Báo Rửa Tiền Crypto: Những Chiêu Thức Mới Và Giải Pháp Kiểm Soát

 

Thị trường tài sản mã hóa Việt Nam đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng liên quan đến hoạt động rửa tiền. Cảnh báo này được các cơ quan quản lý nhà nước phát đi vào ngày 17/10/2025, gây ra những lo ngại sâu sắc về các hoạt động bất hợp pháp và sự thiếu vắng một khung pháp lý hoàn chỉnh. Trong bối cảnh đó, Bitcoin, Ethereum (ETH), XRP và nhiều tài sản mã hóa khác đã tiếp tục đà giảm giá, phản ánh phản ứng của thị trường trước những thông tin này.

 

Việt Nam Tăng Cường Kiểm Soát Rửa Tiền Qua Tài Sản Mã Hóa: Bối Cảnh Pháp Lý Mới Nhất

 

Cảnh Báo Từ Cơ Quan Quản Lý Và Sự Phát Triển Pháp Lý Quan Trọng

 

Ngày 17/10/2025, đại diện Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã công khai chỉ ra nhiều dấu hiệu nhận diện hành vi rửa tiền trên thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Sự kiện này tiếp nối một loạt các hội thảo và thảo luận quan trọng vào ngày 15 và 16/10/2025, do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và UBCKNN đồng tổ chức.

 

Mục đích chính của các sự kiện này là phổ biến Thông tư số 27/2025/TT-NHNN và Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, đồng thời cập nhật kết quả Đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố. Thông tư 27/2025/TT-NHNN, có hiệu lực từ ngày 1/11/2025, hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống rửa tiền. Trong khi đó, Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, ban hành ngày 9/9/2025, quy định về việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, mở ra hành lang pháp lý cho giai đoạn thử nghiệm này. Chính phủ Việt Nam đã cam kết với Lực lượng Đặc nhiệm Tài chính (FATF) về việc thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền (PCRT) và tài trợ khủng bố (TTCB).

 

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phước, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về PCRT, TTCB, đã yêu cầu NHNN phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và tăng cường tuyên truyền về rủi ro rửa tiền.

 

"Bóc Trần" Các Chiêu Thức Rửa Tiền Tinh Vi Qua Crypto Tại Việt Nam

 

Những Thủ Đoạn Chính Được Nhận Diện

 

Ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển Thị trường Chứng khoán của UBCKNN, đã chỉ ra nhiều thủ đoạn rửa tiền phổ biến trên thị trường tài sản mã hóa. Các phương thức này cho thấy sự tinh vi và khả năng thích ứng của tội phạm trong môi trường công nghệ mới:

 

   • Lợi dụng hệ thống xác thực lỏng lẻo: Các đối tượng thường xuyên sử dụng giấy tờ giả hoặc tận dụng việc cho phép giao dịch ẩn danh trên một số sàn để chuyển tiền phi pháp một cách dễ dàng.

 

   • Trộn lẫn tài sản mã hóa: Hành vi "trộn" tài sản mã hóa phi pháp với hợp pháp là rất khó xác định và truy vết. Các tổ chức cung cấp dịch vụ thường chỉ xác định quyền sở hữu mà không xác thực nguồn gốc tài sản, tạo kẽ hở cho hoạt động này.

 

   • Hợp pháp hóa qua "privacy coin": Chuyển đổi giá trị sang các đồng tiền mã hóa riêng tư (privacy coin) như Monero hay Zcash để che giấu nguồn gốc, sau đó hoán đổi với tài sản mã hóa hợp pháp.

 

   • Chuyển tài sản giữa các blockchain (Chain-hopping/Cross-chain Bridge): Sử dụng các cầu nối chuỗi chéo để tạo ra nhiều dấu vết giao dịch phức tạp, gây khó khăn cho việc truy tìm nguồn gốc dòng tiền.

 

   • Giao dịch qua "chợ đen" P2P: Lợi dụng các giao dịch trực tiếp giữa các cá nhân thông qua các "chợ đen" (thường là các hội nhóm kín trên mạng xã hội) để mua bán tài sản mã hóa bằng tiền mặt. Các giao dịch này dựa vào uy tín cá nhân thay vì xác thực chính thức, với giá trị có thể lên tới hàng triệu USDT mỗi ngày.

 

   • Tạo dự án "sạch" để rửa tiền: Kẻ gian tạo ra các dự án mã hóa có vẻ "sạch", sau đó dùng tài sản mã hóa phi pháp để mua lại. Khi dòng tiền đã được hợp pháp hóa, chúng "đánh sập" dự án để xóa dấu vết.

 

   • Chia nhỏ giao dịch: Thực hiện nhiều giao dịch giá trị nhỏ (ví dụ 1.000 - 2.000 USD, dưới ngưỡng cảnh báo 10.000 USD) để tránh bị phát hiện bởi các hệ thống giám sát tự động.

 

Phản Ứng Của Thị Trường Crypto Và Chứng Khoán Việt Nam (17/10/2025)

 

Đà Giảm Giá Trên Diện Rộng

 

Vào thời điểm 8h sáng ngày 17/10/2025 (giờ Việt Nam), thị trường tiền mã hóa toàn cầu chứng kiến sự giảm giá ở hầu hết các đồng tiền. Bitcoin giảm 2,27%, giao dịch quanh mức 108.818 USD (có thời điểm xuống 107.563 USD), vốn hóa thị trường đạt 2.170 tỷ USD. Ethereum (-2,05%), Binance Coin (-2,60%), và XRP (-2,46%) cũng giảm giá, trong khi Solana (-4,67%), Dogecoin (-3,86%) và Cardano (-3,24%) giảm mạnh hơn. Đà lao dốc này được cho là do các tin tức về căng thẳng địa chính trị liên quan đến Trung Quốc.

 

Song song đó, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng chịu áp lực. Phiên sáng ngày 17/10/2025, VN-Index giảm hơn 13 điểm (0,77%) xuống 1.753,32 điểm, với áp lực bán mạnh từ các cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là nhóm "nhà Vingroup" (VIC, VHM, VRE, VPL) và các mã ngân hàng.

 

Khuôn Khổ Pháp Lý Chặt Chẽ Và Giải Pháp Phòng Ngừa Rửa Tiền

 

Chương Trình Thí Điểm Thị Trường Tài Sản Mã Hóa

 

Việt Nam đang triển khai chương trình thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm, giới hạn tối đa 5 tổ chức cung cấp dịch vụ được cấp phép. Các tổ chức này phải có vốn điều lệ từ 10.000 tỷ đồng (trong đó 65% là vốn trong nước) và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an ninh, lưu ký tài sản và PCRT.

 

Một điều khoản quan trọng là sau 6 tháng kể từ khi tổ chức đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư Việt Nam giao dịch tài sản mã hóa không qua các tổ chức này sẽ bị xử lý theo quy định, nhằm siết chặt quản lý và đưa hoạt động về đúng kênh chính thức.

 

Nguyên Tắc Quản Lý Dựa Trên Rủi Ro và Quy Định Trong Thông Tư 27

 

Thông tư 27/2025/TT-NHNN nhấn mạnh nguyên tắc quản lý dựa trên rủi ro, yêu cầu các tổ chức định kỳ đánh giá rủi ro rửa tiền, xây dựng quy trình nhận biết và xác minh khách hàng (kể cả khách hàng không có tài khoản hoặc ít giao dịch), và giám sát các mối quan hệ kinh doanh để đảm bảo giao dịch phù hợp với nguồn tiền hợp pháp.

 

Các Vụ Án Thực Tế Và Yêu Cầu Giao Dịch Trên Sàn Được Cấp Phép

 

Thực tế đã ghi nhận nhiều vụ án lừa đảo và rửa tiền qua tài sản mã hóa tại Việt Nam, điển hình là vụ án liên quan đến ông Nguyễn Hòa Bình ("Shark Bình") với dự án AntEx, chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng, hay dự án Wingstep huy động 200 tỷ đồng. Các đối tượng thường chuyển tiền chiếm đoạt thành tài sản mã hóa qua giao dịch P2P trên các sàn quốc tế và liên tục thay đổi thông tin để né tránh điều tra.

 

Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đặt ra yêu cầu các giao dịch tài sản mã hóa bắt buộc phải thực hiện trên các sàn được cấp phép thí điểm để siết chặt quản lý. Ngoài ra, đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền cũng cho thấy lĩnh vực ngân hàng và bất động sản có nguy cơ cao, với các tội phạm nguồn như đánh bạc, lừa đảo và tham nhũng. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã yêu cầu tăng cường các biện pháp PCRT trong các giao dịch trên sàn bất động sản và sàn tiền ảo.

 

Việc nhận diện rõ ràng các chiêu thức rửa tiền và áp dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ là cần thiết để bảo vệ nhà đầu tư, đảm bảo an ninh tiền tệ và thúc đẩy sự phát triển minh bạch, bền vững của thị trường tài chính số tại Việt Nam.

 

Kết Luận: Hướng Tới Thị Trường Tài Chính Số Minh Bạch Và Bền Vững

 

Các cảnh báo từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vào ngày 17/10/2025 cùng với việc ban hành các văn bản pháp lý mới như Thông tư 27/2025/TT-NHNN và Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, cho thấy Chính phủ Việt Nam đang gấp rút hoàn thiện khung pháp lý để quản lý và kiểm soát rủi ro rửa tiền trong thị trường tài sản mã hóa. Những động thái này là bước đi quan trọng hướng tới một thị trường tài chính số an toàn và đáng tin cậy hơn.

 

Lưu ý: Bài viết này chỉ nhằm cung cấp thông tin và góc nhìn thị trường tại thời điểm đăng tải. Chúng tôi không đưa ra bất kỳ cam kết hay đảm bảo nào về hiệu suất, lợi nhuận hoặc độ chính xác tuyệt đối của dữ liệu. Mọi quyết định đầu tư đều thuộc trách nhiệm của người đọc.