Nếu Mỗi Quốc Gia Có CBDC Riêng: Tác Động Đến Thị Trường Crypto Và Tài Chính Toàn Cầu

Với sự phát triển nhanh chóng của thị trường crypto và stablecoin, nhiều chính phủ trên thế giới hiện đang phát triển các đồng Tiền Tệ Kỹ Thuật Số của Ngân Hàng Trung Ương (CBDC) riêng. Những đồng tiền kỹ thuật số này do các ngân hàng trung ương phát hành, được coi là một phản ứng đối với sự trỗi dậy của các loại tiền điện tử phi tập trung, mang lại quyền kiểm soát cho các quốc gia đối với nền kinh tế số và cạnh tranh với các tài sản kỹ thuật số như Bitcoin và Ethereum.

1. Sự Phát Triển CBDC Trên Toàn Cầu

Hơn 100 quốc gia hiện đang nghiên cứu hoặc phát triển CBDC, trong đó 60 quốc gia đã ở giai đoạn thử nghiệm hoặc triển khai. Ví dụ, Trung Quốc đã triển khai đồng Nhân Dân Tệ Kỹ Thuật Số (e-CNY), với hơn 260 triệu người dùng. Bahamas đã ra mắt Sand Dollar, và nhiều quốc gia khác cũng đang khám phá CBDC và tài chính phi tập trung (DeFi), như dự án ở Pháp, Thụy Sĩ và Singapore.

2. Tác Động Của Việc Mỗi Quốc Gia Có CBDC Riêng

Nếu mỗi quốc gia đều có CBDC riêng, điều này sẽ có ảnh hưởng sâu rộng đến hệ thống tài chính toàn cầu và cách thức giao dịch của chúng ta.

Ưu Điểm:

- Tăng Cường Đổi Mới: CBDC có thể thúc đẩy sự đổi mới về tính năng, bảo mật và chức năng để thu hút người dùng và doanh nghiệp.

- Bao Gồm Tài Chính: Những người không có tài khoản ngân hàng có thể dễ dàng tham gia vào hệ thống tài chính qua điện thoại thông minh, giảm thiểu khoảng cách tài chính.

- Lợi Ích Môi Trường: Việc sử dụng CBDC có thể giảm bớt sự phụ thuộc vào tiền mặt, vốn cần tài nguyên để sản xuất và vận chuyển. Tuy nhiên, tiêu thụ năng lượng trong các giao dịch kỹ thuật số cũng cần được xem xét kỹ lưỡng.

- Giám Sát Cải Thiện: Chính phủ có thể giám sát nền kinh tế chặt chẽ hơn, giúp thu thuế hiệu quả hơn, nhưng cũng có thể xâm phạm quyền riêng tư của công dân.

- Giảm Chi Phí: Thanh toán xuyên biên giới sẽ trở nên nhanh chóng, rẻ và hiệu quả hơn mà không cần phụ thuộc vào các bên trung gian.

Nhược Điểm:

- Tập Trung Hóa: Công nghệ blockchain vốn dĩ phi tập trung, cho phép người dùng thoát khỏi sự kiểm soát của chính phủ. Tuy nhiên, khi phát hành CBDC, chính phủ đang tập trung hóa tính chất phi tập trung của blockchain, đi ngược lại với những gì mà người dùng blockchain mong muốn.

- Quyền Riêng Tư: Mọi giao dịch, từ nhỏ đến lớn, đều sẽ bị chính phủ giám sát. Người dùng không được phép lựa chọn ngân hàng yêu thích, mà buộc phải sử dụng CBDC của ngân hàng trung ương.

- Bảo Mật: Nếu hệ thống ngân hàng trung ương bị tấn công, toàn bộ hệ thống tài chính có thể bị xâm phạm nghiêm trọng.

- Mất Việc Làm: Nhu cầu đối với các ngân hàng truyền thống sẽ giảm dần, dẫn đến mất việc làm và giảm nhu cầu đối với các chi nhánh ngân hàng thực tế.

- Sự Mất Ổn Định Tài Chính: Sự giảm sút nhu cầu tiền mặt sẽ làm giảm số tiền gửi ngân hàng, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống ngân hàng.

3. Tương Lai Của CBDC Trong Kỷ Nguyên Crypto

CBDC vẫn còn đang ở giai đoạn sơ khai, nhưng nếu được thiết kế cẩn thận, chúng có thể mang lại sự an toàn cao hơn, chi phí thấp hơn và tính khả dụng tốt hơn so với các tài sản crypto không có sự bảo chứng (unbacked) và có độ biến động cao. Mặc dù CBDC có nhiều ưu điểm như giảm chi phí và tăng hiệu quả, nhưng vẫn đối mặt với các thách thức lớn về quyền riêng tư và an ninh mạng. Các quốc gia cần tìm cách tối ưu những nhược điểm này trước khi có thể triển khai thành công CBDC.