DAO người dùng Spotify bán dữ liệu qua nền tảng Crypto Vana

Trong mô hình Web2 truyền thống, dữ liệu người dùng thường được các tập đoàn lớn thu thập và khai thác mà không có sự đồng thuận hay chia sẻ lợi ích trực tiếp. Tuy nhiên, một mô hình mới dựa trên nguyên tắc của Web3 và crypto đang tìm cách trao lại quyền lực cho người dùng, và một ví dụ điển hình vừa xuất hiện từ cộng đồng người dùng Spotify.

Theo thông tin từ Foresight News, Unwrapped DAO, một tổ chức tự trị phi tập trung được thành lập bởi những người dùng Spotify, đã thực hiện một bước đi đột phá. Cộng đồng này đã bỏ phiếu đồng ý "token hóa" dữ liệu sử dụng Spotify của chính họ và bán bộ dữ liệu này cho SoloAI, một nền tảng âm nhạc sử dụng trí tuệ nhân tạo. Giao dịch này không diễn ra một cách tùy tiện, mà được thực hiện hoàn toàn thông qua cơ sở hạ tầng phi tập trung của Vana, một giao thức chuyên về chủ quyền dữ liệu.

Cơ chế hoạt động của mô hình này rất đáng chú ý. Người dùng tham gia sẽ tổng hợp (aggregate) dữ liệu nghe nhạc của mình trên Spotify. Đổi lại, họ sẽ nhận được một loại token dữ liệu theo tiêu chuẩn VRC-20. Đây không chỉ là một token thông thường, nó đại diện cho quyền sở hữu và quyền biểu quyết của người dùng đối với bộ dữ liệu chung. Cụ thể, token VRC-20 này cung cấp các quyền lợi sau:

Quyền kiểm soát có thể lập trình: Người dùng có thể đặt ra các quy tắc về cách dữ liệu của họ được sử dụng.

Quyền chia sẻ giá trị: Khi bộ dữ liệu được bán, doanh thu sẽ được chia sẻ lại cho những người nắm giữ token.

Quyền bỏ phiếu trên chuỗi (On-chain): Người dùng dùng token để bỏ phiếu cho các quyết định quan trọng của DAO, ví dụ như việc có nên bán dữ liệu cho SoloAI hay không.

Ủy quyền truy cập: Token cũng có thể được dùng để cấp quyền truy cập vào bộ dữ liệu cho các bên thứ ba.

Thương vụ bán dữ liệu cho SoloAI là một trường hợp ứng dụng thực tế đầu tiên, cho thấy tiềm năng kinh tế của mô hình này. Các công ty AI cần những bộ dữ liệu lớn và chất lượng để huấn luyện mô hình của họ, và họ sẵn sàng trả tiền để có được chúng. Bằng cách sử dụng cơ sở hạ tầng blockchain của Vana, Unwrapped DAO đảm bảo rằng quá trình này diễn ra minh bạch và lợi ích được trả về đúng cho những người đã đóng góp dữ liệu.

Hiện tại, cộng đồng Unwrapped (chuyên về dữ liệu âm nhạc) đang xếp thứ hai trong sự kiện Vana Epoch 6, cho thấy sự tham gia và hưởng ứng nhiệt tình từ người dùng. Đây có thể là sự khởi đầu cho một xu hướng mới, nơi người dùng của các nền tảng lớn như YouTube, TikTok, Instagram cũng có thể tập hợp lại, biến dữ liệu của mình thành tài sản và giành lại quyền kiểm soát chúng.