ICM (Internet Capital Market) là gì? Làn sóng gọi vốn mới
Trong bối cảnh Web3 đang định hình lại cách thức vận hành của thị trường tài chính, một khái niệm mới đang thu hút sự chú ý mạnh mẽ – Internet Capital Market (ICM). Đây là mô hình gọi vốn phi tập trung, cho phép bất kỳ ai có thể phát hành token và kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng, chỉ qua một dòng tweet.
1. Internet Capital Market – Cách mạng hóa gọi vốn trong kỷ nguyên Web3
ICM, viết tắt của Internet Capital Market, là mô hình gọi vốn mang tính dân chủ hóa cao trong không gian Web3. Thay vì phụ thuộc vào các quỹ đầu tư mạo hiểm hoặc tổ chức tài chính trung gian, các nhà phát triển và cá nhân có thể trực tiếp phát hành token ngay trên nền tảng mạng xã hội (phổ biến nhất là X/Twitter), để huy động vốn cho ý tưởng hoặc sản phẩm trong tương lai.
Việc token hóa một ý tưởng có thể thực hiện nhanh chóng, đơn giản – chỉ với vài cú click. Chính sự “dễ tiếp cận” này giúp mở rộng cơ hội cho cộng đồng, cho phép họ đầu tư sớm dựa trên cảm xúc và niềm tin, thay vì các chỉ số định giá truyền thống. Tuy nhiên, điều đó cũng kéo theo rủi ro về biến động giá mạnh, các hành vi đầu cơ hoặc lừa đảo tinh vi.
ICM là điểm giao thoa giữa SocialFi và DeFi, khi tận dụng sức lan tỏa của cộng đồng nhưng vẫn đòi hỏi người tham gia phải hiểu rõ cơ chế vận hành để hạn chế tổn thất.
2. Nguồn gốc của ICM: Từ tầm nhìn đến thực tế
Khái niệm ICM bắt đầu bùng nổ từ giữa năm 2025, khi Believe.app – nền tảng khởi tạo token phi tập trung – ra mắt. Chỉ trong vài tháng, nền tảng này đã tạo hơn 28,000 token và đạt hơn 3.4 tỷ USD khối lượng giao dịch, với tổng vốn hóa vượt 200 triệu USD.
Tuy nhiên, ý tưởng “Internet Capital Market” không xuất hiện một cách đột ngột. Trước đó, Lily Liu, Chủ tịch Solana Foundation, từng đề xuất tầm nhìn về một “Nasdaq bản địa của Internet” – nơi mọi ý tưởng đều có thể tiếp cận vốn toàn cầu mà không cần qua bước xét duyệt.
Từ ICO vào năm 2017, IEO và Launchpad trong giai đoạn 2019–2021, đến Fair Launch (2020) và sự trỗi dậy của meme coin năm 2023, ICM chính là bước phát triển tiếp theo: giữ lại tính minh bạch, lan tỏa của Web3 nhưng cố gắng gắn token với giá trị cụ thể hơn là chỉ là biểu tượng meme.
3. ICM hoạt động thế nào? Một tweet – một token
Với ICM, quy trình khởi tạo token được tối giản hóa như sau:
Đăng một dòng tweet với cú pháp đơn giản: ví dụ “$TICKER + Tên token + @LaunchCoin”.
Bot của Believe.app sẽ tự động triển khai token trên mạng Solana, sử dụng cơ chế bonding curve để định giá – giá tăng dần khi nhu cầu mua tăng.
Phí giao dịch ban đầu cao để ngăn bot tự động, dần giảm xuống khi vốn hóa đạt ngưỡng $100k.
Khi đạt mốc này, token sẽ được đưa vào pool thanh khoản công khai trên Meteora, giao dịch như các tài sản crypto khác.
Đặc biệt, 50% phí giao dịch sẽ thuộc về người tạo token – như một hình thức khuyến khích phát triển sản phẩm thật sự. Tuy nhiên, phần thưởng này sẽ được trả dần theo thời gian để tránh nhà sáng lập “thoát hàng” sau khi gọi vốn.
Các dự án nghiêm túc có thể liên hệ trước với Believe để được tư vấn và hỗ trợ, dù bất kỳ ai cũng có quyền tạo token.
4. Cơ hội mới cho cộng đồng và nhà sáng lập nhỏ lẻ
ICM giúp phá vỡ rào cản tiếp cận vốn, đặc biệt với các nhà sáng lập cá nhân hoặc dự án nhỏ chưa đủ điều kiện tiếp cận quỹ VC. Chỉ với vài chục USD và một cộng đồng ủng hộ trên X, họ có thể biến ý tưởng thành dự án gọi vốn thực thụ.
Cộng đồng không chỉ là nhà đầu tư, mà còn là người đồng hành – quảng bá dự án, đóng góp ý tưởng, truyền bá meme, tạo sức hút tự nhiên cho token.
Một số token ICM đã cho thấy mức tăng trưởng ngoạn mục: LAUNCHCOIN x20 trong vài tuần, BUDDY tăng hơn 1,100% chỉ trong 24 giờ.
5. Những rủi ro không thể bỏ qua
Tuy nhiên, mặt trái của ICM chính là sự quá dễ dãi trong khởi tạo token. Vì phát hành token không yêu cầu thẩm định hay xác minh danh tính, các đối tượng xấu có thể dễ dàng tạo token giả mạo, thao túng cộng đồng bằng hype rồi bán tháo (rug pull).
Giá token ICM dễ biến động mạnh, chủ yếu dựa vào cảm xúc và chú ý tức thời của cộng đồng. Chỉ một cú tweet có thể khiến giá tăng gấp nhiều lần – nhưng khi thị trường "chán", giá cũng có thể sụt 90% không báo trước.
Ví dụ điển hình: token Noodle đã rớt hơn 50% chỉ trong vòng một ngày sau khi niêm yết.
6. Kết luận: ICM là thời cơ – nhưng cần tỉnh táo
Internet Capital Market mang đến một cách tiếp cận mới cho cả nhà đầu tư và startup Web3 – nhanh, mở, không giới hạn. Nhưng cũng như những lần bùng nổ trước đây như ICO hay meme coin, ICM có thể tạo bong bóng nếu thiếu sự sàng lọc.
Điều quan trọng là phải phân biệt được đâu là dự án thật sự, và cộng đồng cần học cách đánh giá rủi ro. Nếu vượt qua giai đoạn đầu đầy biến động, một số dự án trong làn sóng ICM có thể phát triển bền vững và trở thành kỳ lân Web3 tiếp theo.