Cách hoạt động Optimistic Rollup trong Ethereum

Cách hoạt động Optimistic Rollup trong Ethereum

Nhật Anh2/7/2025

Giới thiệu về Optimistic Rollup

 

Trong bối cảnh Ethereum đang đối mặt với vấn đề tắc nghẽn mạng và phí giao dịch cao, Optimistic Rollup nổi lên như một giải pháp mở rộng (Layer 2) giúp tăng tốc độ giao dịch và giảm chi phí. Đây là một công nghệ giúp Ethereum mở rộng khả năng xử lý mà vẫn đảm bảo tính bảo mật của mạng lưới. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về cách hoạt động của Optimistic Rollup, những ưu điểm, hạn chế và các dự án triển khai nổi bật.

 

1. Optimistic Rollup hoạt động như thế nào?

 

Optimistic Rollup là một giải pháp mở rộng Ethereum giúp giảm tải cho mạng chính bằng cách xử lý giao dịch ngoài chuỗi (off-chain) và chỉ gửi thông tin cần thiết lên Ethereum. Dưới đây là các bước cơ bản trong cách thức hoạt động của Optimistic Rollup:

 

Xử lý giao dịch ngoài chuỗi:

Các giao dịch trong Optimistic Rollup không được thực hiện trực tiếp trên mạng Ethereum mà sẽ được xử lý ngoài chuỗi. Sau đó, chỉ dữ liệu cần thiết được nén và gửi lên chuỗi chính dưới dạng calldata hoặc blobs. Điều này giúp giảm tải cho Ethereum và tăng hiệu suất mạng.

 

Giả định giao dịch hợp lệ (Optimistic Assumption):

Mạng Ethereum giả định rằng tất cả giao dịch là hợp lệ trừ khi có bằng chứng gian lận (fraud proof). Điều này giúp giảm chi phí tính toán và tăng tốc độ xử lý giao dịch, giảm thiểu sự tắc nghẽn mạng.

 

Cơ chế tranh chấp (Challenge Period):

Sau khi một lô giao dịch được gửi lên Ethereum, có một khoảng thời gian (thường là 7 ngày) gọi là "challenge period", trong đó bất kỳ ai cũng có thể gửi bằng chứng gian lận nếu phát hiện giao dịch không hợp lệ. Nếu không có tranh chấp, giao dịch sẽ được xem là hợp lệ và được chấp nhận.

 

2. Thành phần chính của Optimistic Rollup

 

Các thành phần chính của một hệ thống Optimistic Rollup bao gồm:

 

Sequencer:

Là nút chịu trách nhiệm thu thập, xử lý và sắp xếp giao dịch, sau đó gửi chúng lên chuỗi chính Ethereum.

 

Smart Contracts trên Ethereum:

Các hợp đồng thông minh trên Ethereum đảm nhiệm việc quản lý trạng thái và lưu trữ dữ liệu của rollup, giúp đảm bảo tính bảo mật và khả dụng của dữ liệu.

 

State Root:

Đây là giá trị băm của trạng thái hiện tại của Optimistic Rollup, được gửi lên Ethereum để xác minh tính hợp lệ của các giao dịch.

 

3. Ưu điểm và hạn chế của Optimistic Rollup

 

-Ưu điểm của Optimistic Rollup:

 

Giảm phí giao dịch và tăng tốc độ xử lý:

Việc xử lý giao dịch ngoài chuỗi giúp giảm tải cho mạng chính Ethereum, từ đó giảm phí và tăng tốc độ xử lý giao dịch.

 

Tương thích với Ethereum:

Optimistic Rollup hoàn toàn tương thích với Ethereum Virtual Machine (EVM), giúp dễ dàng tích hợp với các ứng dụng hiện có trên Ethereum.

 

Duy trì bảo mật và phân quyền:

Optimistic Rollup sử dụng cơ chế bảo mật của mạng chính Ethereum, đảm bảo các giao dịch vẫn được bảo vệ với tính phân quyền cao.

 

-Hạn chế của Optimistic Rollup:

 

Thời gian rút tiền lâu:

Một trong những hạn chế lớn của Optimistic Rollup là thời gian rút tiền từ Layer 2 về Layer 1 có thể lâu hơn do cơ chế tranh chấp. Điều này có thể gây ra sự chậm trễ trong việc rút tiền của người dùng.

 

Phụ thuộc vào sequencer:

Optimistic Rollup có thể gặp rủi ro tập trung hóa nếu không được phân cấp đầy đủ, vì các sequencer đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập và xử lý giao dịch.

 

4. Các dự án triển khai Optimistic Rollup

 

Optimism:

Optimism là một dự án triển khai Optimistic Rollup trên Ethereum nhằm giảm phí giao dịch và cải thiện khả năng mở rộng mạng. Optimism hướng tới việc cung cấp một trải nghiệm Ethereum mượt mà hơn với chi phí thấp và tốc độ nhanh.

 

Arbitrum:

Arbitrum cũng là một giải pháp mở rộng Ethereum sử dụng Optimistic Rollup. Nó cung cấp cơ chế tranh chấp đa vòng để xử lý các tranh chấp hiệu quả hơn, từ đó cải thiện khả năng mở rộng và giảm phí giao dịch.

 

Kết luận

 

Optimistic Rollup là một giải pháp mở rộng mạnh mẽ cho Ethereum, giúp giảm phí giao dịch và cải thiện khả năng mở rộng mạng mà vẫn giữ được tính bảo mật và phân quyền của Ethereum. Các dự án như Optimism và Arbitrum đang triển khai công nghệ này, mang lại nhiều lợi ích cho người dùng và các ứng dụng phân tán.

 

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các giải pháp mở rộng Ethereum, hãy theo dõi những bài viết chuyên sâu của chúng tôi để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin quan trọng nào!