
Bong Bóng Tiền Mã Hoá: Những Lý Do Và Cách Nhận Diện
1. Bong bóng crypto là gì?
Bong bóng crypto là hiện tượng giá trị của các tài sản tiền mã hoá bị đẩy lên quá mức so với giá trị thực tế, tương tự như các bong bóng kinh tế khác như dotcom, bất động sản, hay hoa Tulip. Lý do chính của sự tăng giá quá mức này có thể đến từ các yếu tố kinh tế, tâm lý và xã hội, đôi khi còn do các sự kiện không lường trước (thiên nga đen). Bong bóng crypto thường có các tên gọi khác nhau như "bong bóng Bitcoin" hoặc "cryptocurrency bubble".
Điều đáng chú ý trong thị trường tiền mã hoá là sự biến động mạnh mẽ. Không phải tất cả các đợt giảm giá đều là dấu hiệu của một bong bóng vỡ, nhiều khi chỉ là sự điều chỉnh cần thiết giúp thị trường phục hồi.
2. Những lần bong bóng tiền mã hoá "phát nổ"
Cơn sốt 2017 và mùa đông 2018
Vào đầu năm 2017, vốn hóa thị trường tiền mã hoá chỉ khoảng 18 tỷ USD. Tuy nhiên, chỉ sau một năm, con số này đã tăng lên hơn 800 tỷ USD. Nhưng chỉ vài tháng sau đó, thị trường mất đến 80% giá trị, vượt qua cả sự sụp đổ của bong bóng dotcom.
Sự tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2017 đến từ nhiều yếu tố như chính sách tiền tệ nới lỏng, sự bất ổn của các thị trường truyền thống và sự phổ biến của ICO. Các yếu tố này đã kích thích sự đầu tư vào tiền mã hoá, dẫn đến hiện tượng FOMO và khiến giá trị tài sản tăng lên quá mức.
Bong bóng vỡ
Sau đỉnh điểm, thị trường bắt đầu giảm mạnh vào năm 2018, với BTC giảm từ 19,000 USD xuống còn khoảng 6,000 USD, và đến tháng 12/2018, giá BTC chỉ còn 3,000 USD. Sự cố như vụ sàn giao dịch BitConnect lừa đảo và các sự kiện tiêu cực khác đã làm tăng mức độ lo lắng và hoảng loạn trong giới đầu tư, dẫn đến nhiều người mất trắng tài sản.
3. Giai đoạn bong bóng crypto 2020 - 2022
Sau mùa đông crypto 2018, thị trường dần hồi phục vào năm 2020 nhờ sự bùng nổ của DeFi và các sự kiện tích cực như việc Coinbase được niêm yết trên NASDAQ và Elon Musk công khai ủng hộ tiền mã hoá. Mức giá BTC đã tăng mạnh, từ 5,000 USD lên hơn 39,000 USD trong năm 2021, trước khi đạt đỉnh ở 69,000 USD vào tháng 11/2021.
Tuy nhiên, sau khi BTC đạt đỉnh, thị trường lại chứng kiến đợt giảm mạnh, kéo theo sự sụp đổ của nhiều sàn giao dịch lớn và các sự kiện tiêu cực khác như vụ phá sản của FTX và cú sập Terra-Luna. Những sự kiện này đã tạo ra những tổn thất lớn cho nhà đầu tư.
4. 4 giai đoạn hình thành bong bóng crypto
Bong bóng “chớm nở”
Giai đoạn này đặc trưng bởi sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư từ các kênh truyền thống sang tiền mã hoá. Mặc dù giá tăng dần nhưng dòng vốn vào thị trường vẫn chưa đủ mạnh để tạo ra xu hướng rõ rệt.
Chúng ta đều là những Warren Buffett?
Giai đoạn này chứng kiến sự bùng nổ của các tin tức tích cực và sự tham gia của nhiều nhà đầu tư mới. Họ bắt đầu mua vào tài sản mà không chú ý đến yếu tố phân tích cơ bản, dẫn đến việc giá tài sản bị thổi phồng quá mức.
Khủng hoảng xảy ra
Khi bong bóng quá lớn, chỉ cần một yếu tố kích thích sẽ khiến bong bóng vỡ. Lúc này, các nhà đầu tư bắt đầu bán tháo để bảo vệ tài sản, dẫn đến một đợt giảm giá mạnh mẽ.
Quay trở về thực tại
Sau khi bong bóng vỡ, thị trường thường ổn định ở mức giá thấp và tạo thành đáy. Đây là giai đoạn khó khăn, nhưng cũng là cơ hội để các nhà đầu tư dài hạn tham gia vào thị trường khi mọi thứ bắt đầu ổn định.
5. Tác động của bong bóng crypto
Mặc dù bong bóng crypto có thể gây thiệt hại nghiêm trọng, nhưng nó cũng có thể giúp thị trường trở nên trưởng thành và bền vững hơn. Sau mỗi lần bong bóng vỡ, các dự án yếu kém sẽ bị loại bỏ, nhường chỗ cho những dự án tiềm năng, từ đó giúp thị trường phát triển một cách ổn định và vững chắc hơn.